Luchtvervuiling is helaas een onzichtbaar probleem. Maar dat betekent niet dat het onbelangrijk is! Er zitten veel schadelijke stoffen in de lucht die we inademen. Luchtvervuiling staat hoog op de lijst van doodsoorzaken in Nederland. We leven in Nederland hierdoor zelfs gemiddeld een jaar korter.
De lucht boven een groot deel van Nederland is de meest vervuilde lucht van Europa. Dat geldt vooral voor de lucht boven de Randstad en Noord-Brabant. Dit werd pas echt duidelijk door de beelden van de milieusatelliet Envisat in 2004, die 18 maanden lang de hoeveelheid stikstofdioxide (NO2) in de lucht heeft gemeten. Op de kaart geven de rode vlekken de grootste verontreiniging aan.
Vervuilde lucht is ongezond. Een aantal feiten op een rij:
- Wonen of naar school gaan in de directe omgeving van een snelweg heeft hetzelfde effect op je gezondheid als het meeroken van sigaretten;
- Door langdurige blootstelling aan de concentraties luchtverontreiniging die we nu in Nederland hebben, leeft de Nederlander gemiddeld 1 jaar korter. Dat is meer dan het effect van bijvoorbeeld overgewicht;
- In maart 2012 concludeerde de OECD dat luchtvervuiling in 2050 de grootste milieugerelateerde doodsoorzaak ter wereld zal zijn. In Nederland is het nu al de derde milieugerelateerde doodsoorzaak;
- Het Planbureau voor de Leefomgeving stelt dat er jaarlijks duizenden Nederlanders een jaar eerder overlijden door de luchtvervuiling. In Europa gaat het om 500.000 mensen;
- TNO en Erasmus MC hebben onderzocht dat luchtvervuiling een nadelig effect heeft op zwangere vrouwen en op het geboortegewicht van hun baby's;
- Volgens onderzoeksbureau CE Delft veroorzaakt luchtvervuiling door verkeer economische schade ter waarde van zo'n 4 miljard euro. Voor Europa is de inschatting maar liefst 150 miljard euro;
- Tienduizenden Nederlanders hebben luchtwegklachten die gerelateerd worden aan verkeersvervuiling. Kinderen, ouderen en astmapatiënten worden hier het hardst door getroffen;
- Kinderen die opgroeien of naar school gaan in gebieden met veel luchtvervuiling door verkeer hebben vaker last van hun luchtwegen en allergieën, en hebben een vijf keer grotere kans op zwakke longen. Ze houden de rest van hun leven een grotere kans op verschillende aandoeningen en een zwakkere gezondheid.
Wat is fijnstof?
Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling die bestaat uit deeltjes van minder dan 10 micrometer. De deeltjes verschillen van grootte, herkomst en chemische samenstelling. Alle deeltjes kleiner dan 10 micrometer vallen onder de categorie PM10. Alles kleiner dan 2,5 micrometer valt onder de categorie PM2,5.
Uit epidemiologische en toxicologische gegevens blijkt dat fijnstof bij inademing schadelijk is voor de gezondheid. De deeltjes zijn zo klein dat ze tot diep in de longen kunnen doordringen en in de bloedbaan kunnen worden opgenomen. In Nederland en België sterven er elk jaar duizenden mensen enige dagen tot maanden eerder door acute blootstelling aan fijnstof. Bovendien is de morbiditeit door (chronische) blootstelling hoog: bij mensen met luchtwegaandoeningen, allergieën en hart- en vaatziekten verergert chronische blootstelling aan fijnstof hun symptomen. Ook belemmert het de ontwikkeling van de longen bij kinderen. De normen voor fijnstof worden in Europa op veel plaatsen overschreden, vooral langs drukke wegen. In een stad als Amsterdam is de gemiddelde levensverwachting als gevolg van de slechte luchtkwaliteit maar liefst een jaar korter (bron: GGD.)